Όπως είναι γνωστό , όταν δύο αξίες ή επενδυτικά προϊόντα , μεταβάλλονται κατά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου προς την ίδια κατεύθυνση ( δηλαδή οι τιμές και των δύο αυξάνονται ταυτόχρονα ή μειώνονται ταυτόχρονα ) , τότε λέμε ότι βρίσκονται σε θετική συσχέτιση. Αντίστοιχα , η αρνητική συσχέτιση , αναφέρεται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες μεταβάλλονται ταυτόχρονα προς τις αντίθετες κατευθύνσεις. Το μέτρο μιας συσχέτισης , αναφέρεται στη σχέση του ύψους των μεταβολών των δύο υποκειμένων. Αν για παράδειγμα , το ένα μέγεθος αυξάνεται κατά -3% κατά ένα χρονικό διάστημα και άλλο κατά -4% κατά το ίδιο διάστημα , τότε η συσχέτιση που εμφανίζουν είναι : 100*-3/-4 = 75% ή 0,75 και είναι θετική . Αντίστοιχα , αν το ένα μεταβάλλεται κατά -3% και το άλλο κατά 4% , τότε θα έχουμε 100*-3/4 = -75% ή -0,75 και είναι αρνητική.
- - -
Για να εμπεδώσουμε τι ακριβώς σημαίνει αυτό το μέγεθος στη πράξη , σας επισημαίνω τα εξής:
Η τιμή της συσχέτισης που αφορά σε δύο εμπορικές τοποθετήσεις-θέσεις μας , προκειμένου να καταδείξει αν οι θέσεις φέρουν κοινό ή αντίθετο (αντιστοίχηση) ρίσκο , κατά την εφαρμογή στη πράξη , διατηρεί το πρόσημό της όταν οι δύο θέσεις είναι ίδιας κατεύθυνσης ( δηλαδή και οι δύο είναι Αγορά ή και οι δύο είναι Πώληση ) και αλλάζει πρόσημο αν οι θέσεις έχουν αντίθετη κατεύθυνση. Τότε , μετά την αλλαγή ή όχι του πρόσημου , όταν τελικά το πρόσημο είναι θετικό , το ρίσκο αυξάνεται κατά το μέτρο της συσχέτισης και αν είναι αρνητικό αντίστοιχα μειώνεται . Παραδείγματα: 1. Έστω ότι έχουμε 2 θέσεις με συσχέτιση των ζευγών στο 100% -δηλαδή απόλυτα ίδια . Παίρνουμε λοιπόν μια θέση EURUSD και μια δεύτερη επίσης με EURUSD. -Όπως είναι ευνόητο , αυτές έχουν συσχέτιση ζευγών-αξιών κατά +100% εφόσον πρόκειται για την ίδια ακριβώς αξία . Μεταξύ των ζευγών έχουμε 100% , αλλά μεταξύ των θέσεων ΟΧΙ απαραίτητα. Αν και οι δύο θέσεις είναι π.χ. σε "Αγορά" , θα παραμείνει το +100% και το ρίσκο που θα έχουμε , εφόσον το τελικό πρόσημο είναι θετικό , θα διαμορφωθεί στο 100(από την 1η θέση)+100(από τη συσχέτιση)= 200% , για κάθε θέση , όποια και να μετρήσουμε . Αν και οι δύο είναι σε "Πώληση" , επίσης δεν αλλάζουμε πρόσημο και επίσης το ρίσκο θα διαμορφωθεί στο 200%. Όμως αν η μια θέση είναι σε "Αγορά" και η άλλη σε "Πώληση" , το πρόσημο της συσχέτισης θα αλλάξει και θα έχουμε συσχέτιση θέσεων ( όχι ζευγών ) -100% . Το συνολικό ρίσκο που θα έχουμε όταν μετρήσουμε οποιαδήποτε από τις δύο , θα είναι: +100(από την θέση που μετράμε)+(-100)( από το φόρτο της συσχέτισης) = 100-100 = 0% . Στην περίπτωση αυτή θα έχουμε πλήρη αντιστοίχιση από τις δύο θέσεις μας και βέβαια μηδενικό ρίσκο. Σε ένα 2ο παράδειγμα μεταξύ διαφορετικών ζευγών , έστω ότι η συσχέτιση EURUSD και GBPUSD είναι 70%. Στα ζεύγη αυτά , οι θέσεις με ίδιες κατευθύνσεις θα έχουν προσαύξηση ρίσκου κατά 70% , δηλαδή το εμπορικό ρίσκο θα διαμορφωθεί στο 100+70=170 , λόγω συσχέτισης. Στα ίδια ζεύγη , για θέσεις με αντίθετες κατευθύνσεις , θα έχουμε αντιστάθμιση ρίσκου κατά 70% , διότι η συσχέτιση θα αλλάξει πρόσημο( το +70 θα γίνει -70). Το ολικό ρίσκο για κάθε θέση θα είναι 100-70=30%. Και τέλος , αν το USDCHF και το EURUSD έχουν συσχέτιση -90% , οι θέσεις με ίδια κατεύθυνση θα έχουν ρίσκο 100+(-90) = 100-90=10 , δηλαδή σχεδόν αντισταθμίζονται πλήρως και αν δεν έχουν ίδια κατεύθυνση θα έχουν 100+(+90) = 190 , δηλαδή έχουμε σχεδόν διπλασιασμό ρίσκου , καθώς υπάρχει μεγάλος βαθμός συσχέτισης .
- - -
Συνήθως , εκφράζουμε την συσχέτιση με τιμές μεταξύ του -1 και 1 , αλλά βεβαίως μπορούμε να την εκφράσουμε και σε εκατοστιαίες μονάδες μεταξύ του -100 και του 100. Αξίες και προϊόντα που εμφανίζουν τιμές μικρότερες του -50 ή μεγαλύτερες του +50 , έχουν μεταξύ τους ισχυρή συσχέτιση. Επίσης , μια συσχέτιση είναι πολύ σημαντική , όταν ανεξάρτητα από την τιμή της ( υψηλή ή χαμηλή ) , εμφανίζεται σταθερά ανά τον χρόνο. Επίσης , υπάρχουν έμμεσες και άμεσες συσχετίσεις. Στις άμεσες συσχετίσεις , έχουμε μια σταθερή σχέση εξάρτησης και η σύνδεση των δύο αξιών είναι αναπόφευκτη. Μια τέτοια σχέση είναι για παράδειγμα ο Χρυσός με το Δολάριο US. Όσο ανατιμάται το δολάριο , τόσο χαμηλότερα μπορεί κανείς να διαπραγματευτεί τον Χρυσό. Αντίθετα , παρά που η Αυστραλία παράγει και εξάγει Χρυσό , η σχέση του νομίσματός της με το πολύτιμο μέταλλο είμαι ποιο έμμεση από ότι με το δολάριο US. Προσοχή , δεν αναφερόμαστε στο μέγεθος της συσχέτισης αλλά στο κατά πόσο είναι άμεση ή έμμεση. Δεν βάλαμε τυχαία αυτά τα δύο νομίσματα. Η άνοδο της τιμής του Χρυσού , ενισχύει την οικονομία της Αυστραλίας και για το λόγο αυτό , μπορεί να ανατιμηθεί και η τιμή του νομίσματός της , όμως αυτό θα προκύψει έμμεσα.
Στο χώρο της οικονομίας και των επενδύσεων , υπάρχουν πολλές , ισχυρές και γνώριμες συσχετίσεις (Αρνητικές συσχετίσεις - παραδείγματα: Το Νόμισμα της Ιαπωνίας με τον δείκτη Japan225 , το USD με τον Χρυσό , το Oil με το Ζεύγος USDCAD κ.α. και Θετικές συσχετίσεις - παραδείγματα: Το EUR με το CHF , το AUDUSD με το NZDUSD , ο S&P500 με τον Sweden30 κ.α. ). Πολλές από αυτές , δεν συμβαίνουν μόνο μεταξύ αγαθών και μετρήσιμων αντικειμενικά μεγεθών , αλλά με μεγέθη που σχετίζονται π.χ. με πολιτικές και κοινωνικές συγκυρίες. Με το παρόν άρθρο , θέλουμε να εστιάσουμε σε τρόπους που μπορούμε να τις αξιοποιήσουμε στο trade. Έτσι , δε θα αναφερθούμε στο γιατί και που εμφανίζεται το φαινόμενο.
Για να αξιοποιήσουμε την πληροφορία μιας συσχέτισης στο trade , πρέπει να ξέρουμε το πως αυτή προκύπτει. Δηλαδή από ποιο χρονικό ορίζοντα βάθους , συγκρίνοντας πιά πράγματα κτλ. Ας μου επιτραπεί να θεωρώ κάπως υποκειμενικό θέμα , τον τρόπο που μετράμε μια συσχέτιση και να έχω την άποψη ότι πρέπει να την μετράμε ανάλογα με τον τρόπο που μας χρειάζεται , δηλαδή ανάλογα με το πώς θέλουμε να την αξιοποιήσουμε σε μια στρατηγική. Η άποψη αυτή , ίσως ακούγεται κάπως αντισυμβατική , αλλά θα εξηγήσω το λόγο για τον οποίο θωρώ υποκειμενικό θέμα την μέτρηση της συσχέτισης. Ένας απλός και συνηθισμένος τρόπος μέτρησης , είναι να συγκρίνουμε τις τιμές κλεισίματος των ημερήσιων κεριών και βλέποντας τις μεταβολές μεταξύ των δύο μεγεθών να τις συγκρίνουμε και έτσι να ρέει με τη σύγκριση αυτή ένα διάγραμμα συσχέτισης. Όμως , κάποιες ημέρες , είναι πιθανό η συσχέτιση να αποκλίνει με τιμές πέραν ενός συνηθισμένου εύρους και ακόμα και να μηδενίζει , παρά που αυτή η συγκεκριμένη συσχέτιση είναι δεδομένο ότι υπάρχει. Τότε , κάποιος trader , ανάλογα με τον τρόπο που θέλει να τη χρησιμοποιήσει , φροντίζει να παίρνει ανάλογες πληροφορίες συσχέτισης. Έτσι , πιθανό να αποφασίσει ότι κάθε μέρα πρέπει να την εξάγει και να τη βλέπει σαν μέσο όρο τριών επιμέρους συσχετίσεων. Παράδειγμα , μπορεί να βλέπει τη συσχέτιση από τα μηνιαία , τα εβδομαδιαία και τα ημερήσια κεριά και να βγάζει το μέσο όρο. Με τον τρόπο αυτό -ίσως επειδή κάνει trade π.χ. σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα- , δεν επηρεάζεται από τις βραχείες διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα και λαμβάνει υπόψη μόνο πιο επιβεβαιωμένες χρονικά ενδείξεις. Τι θα λέγατε , αν για τις ανάγκες μιας στρατηγικής , μας ενδιαφέρει να βλέπουμε το κατά πόσο δυο συσχετιζόμενα μεγέθη , προσεγγίζουν ταυτόχρονα κρίσιμα όρια , όπως τα επίπεδα Fibonacci ή τις αντιστάσεις και στηρίξεις ή αν εμφανίζουν ταυτόχρονα αποκλίσεις στον CCI; Τότε , για να εξάγουμε το μέτρο συσχέτισης , ίσως θα χρησιμοποιούσαμε ως κριτήριο π.χ. τις τιμές του δείκτη CCI 34ρων ή 89 περιόδων και θα βλέπαμε την συσχέτιση αυτών των ενδείξεων , αντί να πάρουμε απευθείας τις τιμές των δύο μεγεθών. Τέτοιες παραλλαγές στην επιλογή των κριτηρίων για την εξαγωγή του μέτρου συσχέτισης , μπορώ να σας αναφέρω πολλές , απλές και σύνθετες.
Μήπως αρχίσαμε να συμφωνούμε , ότι ο τρόπος που μετράμε και εξάγουμε μια συσχέτιση είναι υποκειμενική υπόθεση , η οποία πρακτικά πρέπει να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της στρατηγικής μας; Ίσως να μην συμφωνείτε. Εξ' άλλου , το ποιο πιθανό είναι να μην βρείτε πουθενά αλλού παρόμοια άποψη. Η άποψη αυτή είναι απολύτως προσωπική. Ωστόσο , τα παραπάνω τονίζουν την ανάγκη , για πρακτική εφαρμογή των πληροφοριών που μας παρέχει ένα διάγραμμα συσχέτισης.
Εφαρμογές
- Η ποιο συνηθισμένη εφαρμογή είναι αυτή της "Επιβεβαίωσης της Δράσης Τιμών". Για παράδειγμα , εμπορεύεστε μετοχές του S&P500 και βλέπετε ότι οι αξίες αυτές έχουν μεγάλη συσχέτιση με τον δείκτη. Όταν , οι κινήσεις των μετοχών συμβαδίζουν με τις κινήσεις του δείκτη , θεωρούνται ποιο ισχυρές και επιβεβαιωμένες. Παρόμοια παραδείγματα υπάρχουν πολλά.
- Διαχείριση Κινδύνου. Κατά τη γνώμη μου , είναι η ποιο σημαντική εφαρμογή. Όταν έχετε πολλές θέσεις ταυτόχρονα και αυτές έχουν συσχέτιση , τότε αν έχουν θετική συσχέτιση , σημαίνει πως έχετε συγκεντρώσει αθροιστικά τον κίνδυνο με αυτές τις θέσεις. Παράδειγμα: Αν αγοράσετε ταυτόχρονα S&P500 , Oil και XAU , λόγω του συσχετισμού που έχουν με το USD , έχετε μερικώς ( ανάλογα με τις συσχετίσεις ) πουλημένο το USD και από τις τρεις θέσεις. Η ανίχνευση και ο προσδιορισμός των συσχετισμών που εμφανίζει κάθε αξία ή ζεύγος που εμπορευόμαστε είναι απαραίτητα εργαλεία στο trade. Η συμμετοχή αυτών των δεδομένων στην διαχείριση κεφαλαίου είναι καθοριστική.
- Καταχώρηση θέσεων με βάση μια στρατηγική που αξιοποιεί τα δεδομένα των συσχετίσεων. Παράδειγμα: Συνήθως οι συσχετισμοί κινούνται εντός μιας ζώνης εύρους τιμών. Όταν συμβαίνει μια απόκλιση πέραν αυτού του εύρους , μπορούμε να τοποθετήσουμε αντίθετες θέσεις στα δύο μεγέθη του συσχετισμού αυτού , τέτοιες ώστε όταν η συσχέτιση επανέλθει σε ποιο συνηθισμένες τιμές να έχουμε κέρδος. Οι θέσεις αυτές θα είναι στην πράξη αντισταθμιστικές και θα έχουν χαμηλό επίπεδο κινδύνου. Αν για παράδειγμα ανέβει ο XAU πάρα πολύ και δεν συμβεί το ανάλογο με το XAG , μπορούμε να ανοίξουμε θέση πώλησης στο XAU και αγοράς στο XAG , στοχεύοντας στην σύγκλιση των δύο τιμών σε πιο συνηθισμένα επίπεδα συσχέτισης.
- Χρονική Επιλογή σημείων Εισόδου -Εξόδου. Θα έχετε παρατηρήσει , ότι πολύ συχνά , οι συσχετιζόμενες αξίες εκκινούν ή τερματίζουν μαζί από σημεία που αποτελούν κρίσιμα όρια και τεχνικά σημεία. Για παράδειγμα , παρατηρείστε τα EURUSD και USDCHF. Είναι πιθανό να φθάσει το πρώτο ζεύγος π.χ. σε μια αντίσταση , ενώ το άλλο όχι. Τότε , αν και ακόμα το πρώτο ζεύγος επανέλθει στη προηγούμενη τάση αργότερα , αυτό είναι πολύ πιθανό να συμβεί μόνο όταν και το άλλο φθάσει σε αντίσταση και οπότε θα επανέλθουν ταυτόχρονα προς την αρχική τους τάση. Παραλλαγές αυτού του μοτίβου υπάρχουν αρκετές. Όπως αντιλαμβάνεστε , τα μοτίβα αυτά μπορούν να μας βοηθήσουν να επιλέξουμε την καταλληλότερη χρονική στιγμή εισόδου ή εξόδου για μια θέση.
Καθώς ο ελάχιστος διαθέσιμος χρόνος , μας περιορίζει να ανεβάσουμε στο blog όλα όσα θέλουμε και μπορούμε να δώσουμε , θέτουμε προτεραιότητες. Στο μέλλον , θα παρουσιάσουμε δείκτες και στρατηγικές που αξιοποιούν τα δεδομένα των συσχετίσεων.